Ζωικά Υποπροϊόντα (ΖΥΠ) – Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων Τροφίμων (ΗΜΑΤ)
«Η διαχείριση των ζωικών υποπροϊόντων», δήλωσε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σίμος Κεδίκογλου, «αποτελεί ένα κρίσιμο και συνάμα δύσκολο έργο για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Απαιτεί συντονισμό, κοινές δράσεις για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος. Τα συμπεράσματα της ημερίδας σας, πρόσθεσε, θα αποτελέσουν για την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και εμένα προσωπικά, ως αρμόδιο υφυπουργό, χρήσιμα εργαλεία για την προώθηση νομοθετικών πρωτοβουλιών σε συνεργασία με όλα τα συναρμόδια Υπουργία και ιδιαίτερα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Πιστεύω ότι με τη συμμετοχή όλων σας θα πετύχουμε τους οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους που μας έχουν τεθεί, έτσι ώστε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές ένα καθαρότερο, υγιεινότερο και πλουσιότερο περιβάλλον».
«Κυκλική οικονομία και Δημόσια Υγεία αποτελούν προτεραιότητα για το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και δεν θα υπάρξει καμία ανοχή σε παρατυπίες», τόνισε από την πλευρά του ο κος Μανώλης Γραφάκος, Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ο κος Γραφάκος ανακοίνωσε επίσης ότι «το 1ο τρίμηνο του 2023 θα ξεκινήσει η εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων Τροφίμων (ΗΜΑΤ) που θα λειτουργήσει συνδυαστικά με το ΗΜΑ. Ο φορέας υλοποίησης, ανέφερε, κάνει λόγο για πολύ ενθαρρυντικά στοιχεία, που δείχνει τις καλές πρακτικές του κλάδου. Υπάρχουν βέβαια και παρατυπίες που ευελπιστούμε να εξαλειφθούν με την εφαρμογή του ΗΜΑΤ. Σε έναν κόσμο συνεχώς μεταβαλλόμενο σχετικά με τις διατροφικές ανάγκες του ανθρώπου, πρόσθεσε, θα πρέπει όλοι οι φορείς που ασχολούνται με το τρόφιμο να ασχολούνται προς όφελός του».
Η Πρόεδρος του ΣΕΒΕΚ Αγγελική Οικονόμου, χαιρετίζοντας την εκδήλωση επεσήμανε ότι η ίδρυση του Ινστιτούτου ήταν μια πρωτοβουλία του ΣΕΒΕΚ, με στόχο αυτόν ακριβώς, να ενημερώνει και να προωθεί λύσεις στα σοβαρά τεχνικά και επιστημονικά θέματα, ως ανεξάρτητος φορέας. «Με την ευκαιρία της σημερινής συνάντησης εκπροσώπων από όλο τον τομέα του κρέατος», τόνισε, «προσκαλώ τους επιστήμονες και τους τεχνοκράτες όλων των συνδέσμων και των επιχειρήσεων, της χοιροτροφίας, της πτηνοτροφίας, των κρεοπωλείων, αλλά και των επιχειρήσεων αξιοποίησης των υποπροϊόντων, να συμμετάσχουν στο Ινστιτούτο, για να δυναμώσει ακόμα περισσότερο η φωνή του και για να εμπλουτίσει τη φαρέτρα του και με πιο εξειδικευμένα θέματα. Αναμένουμε όλοι με ενδιαφέρον», πρόσθεσε, «τα συμπεράσματα της σημερινής εκδήλωσης και κυρίως την δρομολόγηση λύσεων, με έμφαση στην όσο το δυνατόν μικρότερη γραφειοκρατία, από την οποία δυστυχώς πάσχουμε».
Η Πρόεδρος του Ι.Π.Κ. Ευαγγελία Γκίζα εξέφρασε την ικανοποίησή της για την μεγάλη συμμετοχή και την πλήρη εκπροσώπηση όλων των εμπλεκομένων στην εκδήλωση. Το Ινστιτούτο Προϊόντων Κρέατος, τόνισε, είναι ένας θεσμός που φέρνει σε άμεση επαφή ανθρώπους της επιστήμης, της ακαδημαϊκής κοινότητας και επαγγελματίες που ασχολούνται με το κρέας και τα προϊόντα του στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, στις υπηρεσίες του δημοσίου και στην βιομηχανία. Οι επιστήμονες και οι επαγγελματίες του χώρου, ξεκινούν πολλές φορές από διαφορετική αφετηρία και διαφορετική οπτική των θεμάτων, αλλά με κοινό στόχο την παροχή ασφαλούς και υγιεινού τροφίμου. Λειτουργώντας με αυτό ως γνώμονα, στηρίζουμε και προωθούμε δράσεις που αφορούν σε θέματα δια βίου εκπαίδευσης, υποστήριξης στο νομοθετικό τομέα, στήριξης και προώθησης των εθνικών μας προϊόντων, που πέραν της σχέσης τους με την παράδοση και την κουλτούρα, συμβάλουν στην τόνωση της εθνικής οικονομίας. Ως Ινστιτούτο, πρόσθεσε, θα παρακολουθήσουμε το θέμα των ΖΥΠ και του ΗΜΑΤ, έως την τελική επίλυσή του. Η κα Γκίζα ευχαρίστησε και τους χορηγούς της εκδήλωσης, τον χρυσό χορηγό την εταιρία FARGECO HELLAS και το χάλκινο χορηγό, την εταιρία ΚΑΥΣΙΣ, για τη συμβολή τους στη διοργάνωση.
Η εκπρόσωπος του ΥΠΑΑΤ Δέσποινα Παπανικολάου πραγματοποίησε μια εκτενή παρουσίαση σχετικά με τα ΖΥΠ, καταλήγοντας ότι «οι επιχειρήσεις παραγωγής και επεξεργασίας κρέατος, από την εκτροφή των ζώων και τις βιομηχανίες, μέχρι τα κρεοπωλεία και τις υπεραγορές τροφίμων, παράγουν εκτός των προϊόντων κρέατος και ζωικά υποπροϊόντα (ΖΥΠ), τα οποία θα πρέπει να συλλέγονται, κατηγοριοποιούνται, ταυτοποιούνται και να αποστέλλονται προς διαχείριση σε εγκεκριμένες μονάδες ΖΥΠ (ενδιάμεσου χειρισμού, αποτέφρωσης, μεταποίησης, λιπασματοποίησης, βιοαερίου ή παραγωγής τροφών για ζώα συντροφιάς). Η υψηλή θρεπτική και ενεργειακή αξία των παραγόμενων ΖΥΠ δίνει στους υπευθύνους των επιχειρήσεων τροφίμων και επιχειρήσεων διαχείρισης ΖΥΠ, πολλαπλές δυνατότητες αξιοποίησης τους, ως ζωοτροφές, λιπάσματα, ενέργεια, καύσιμα και διάφορα τεχνικά προϊόντα, μετατρέποντας την πρόκληση σε ευκαιρία. Σχετικά με τα ΖΥΠ, πρόσθεσε, θα προχωρήσουμε στην έκδοση πρόσθετων οδηγών και κατευθυντήριων γραμμών προς τις επιχειρήσεις.
Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Περιβάλλοντος Σοφία Μάνη παρουσίασε το νόμο – πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων, και μεταξύ άλλων, τις βασικές προϋποθέσεις για να καταστούν τα τρόφιμα απόβλητα, την ιεράρχηση των αποβλήτων τροφίμων, τα απαιτούμενα δεδομένα από τους υπόχρεους και τις εξαιρέσεις.
Η κα Χριστίνα Μήλιου, Διευθύντρια Πωλήσεων Fargeco Hellas, στην εισήγησή της αναφέρθηκε στο «food waste» και τη συμμετοχή του στην Κυκλική Οικονομία. Η FARGECO HELLAS, εταιρία zero waste, η οποία εφαρμόζει πλήρως τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, είναι η μοναδική η οποία διαθέτει αυτόματο μηχάνημα αποσυσκευασίας, ενώ στις αρχές του 2023 θα λειτουργήσει ο αποτεφρωτήρας, τον οποίο έχει ήδη εγκαταστήσει. Τα ΖΥΠ (ΚΑΤ.3), τα οποία συλλέγει η εταιρεία, ανέφερε η κα Μήλιου, προωθούνται άμεσα για μεταποίηση εντός 24 ωρών. Η μεταποιημένη ζωική πρωτεΐνη (ΜΖΠ), η οποία αποτελεί ένα υψηλής διατροφικής αξίας και πλήρως ιχνηλατίσιμο συστατικό των ζωοτροφών για ζώα συντροφιάς και λίπασμα, προωθούνται σε εταιρείες παραγωγής, παγκόσμιας εμβέλειας, ενώ αντίστοιχα το ζωικό λίπος προωθείται σε μονάδες παραγωγής βιοντίζελ και για ζωοτεχνική χρήση. Η εταιρία, η οποία ιδρύθηκε το 2011 με κύρια δραστηριότητα τη συλλογή, μεταφορά και μεταποίηση ζωικών υποποϊόντων (ΖΥΠ), πραγματοποιεί διαλογή και διαχωρισμό ανά είδος.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τις τοποθετήσεις των συμμετεχόντων στο πάνελ και τη συζήτηση στην οποία συμμετείχαν και οι προσκεκλημένοι. Στο πάνελ συμμετείχαν οι κυρίες Μαρία Γκουραμάνη, Διευθύντρια Διασφάλισης Ποιότητας της Διαμαντής Μασούτης ΑΕ και Χριστίνα Πάνου, Διευθύντρια Διασφάλισης Ποιότητας του Ελληνικού Ομίλου Εταιριών Εστίασης Goody’s /Everest, καθώς και οι κύριοι Στέλιος Σκαρίμπας, αντιπρόεδρος ΣΕΒΕΚ και Managing Director της ELVIDA FOODS ΑΕ και Στέφανος Τικέλης, Αντιπρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Καταστηματαρχών Κρεοπωλών- ΠΟΚΚ.
Ο κος Στέλιος Σκαρίμπας επεσήμανε την ανάγκη να ενοποιηθούν οι πλατφόρμες ΗΜΑ, ΗΜΑΤ και ΖΥΠ και να δοθούν οδηγίες συμπλήρωσης από τα αρμόδια υπουργεία προς τη βιομηχανία, όπως αυτές συντάχθηκαν για άλλες κατηγορίες επαγγελματιών, προκειμένου να διευκολυνθεί η εισαγωγή των δεδομένων με τον ενδεδειγμένο τρόπο.
Η κα Μαρία Γκουραμάνη δήλωσε ότι ο Οδηγός που έχει δημιουργήσει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τα ΖΥΠ και τα καταστήματα λιανικής πώλησης τροφίμων είναι ιδιαίτερα χρήσιμος, αλλά ίσως χρειαστεί επικαιροποίηση με τα νέα δεδομένα.
Η κα Χριστίνα Πάνου ανέφερε ότι θα πρέπει να αποσαφηνιστούν περαιτέρω ο ορισμός «απόβλητα τροφίμων» και το πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας και σε κάθε περίπτωση πρόσθεσε η καταχώρηση των δεδομένων από τους υπόχρεους θα πρέπει να είναι απλή και εύκολη διαδικασία, ώστε να διευκολύνει και να μην αποτρέπει τη δωρεά πλεονασμάτων τροφίμων.
Ο κος Στέφανος Τικέλης, επεσήμανε πως μεταξύ των συνοικιακών κρεοπωλείων υπάρχουν πολλά που δεν διαθέτουν σύνδεση στο διαδίκτυο, υπολογιστή ή εκτυπωτή και ως εκ τούτου είναι αδύνατον να συμπληρώνουν τα απαραίτητα πεδία στην πλατφόρμα των ΖΥΠ. Ένα δεύτερο θέμα πρόσθεσε αφορά στα παραγώμενα ΖΥΠ (κόκαλα και ιστούς), μέρος των οποίων τα κρεοπωλεία προσφέρουν με μηδενική αξία σε εστιατόρια για ζωμούς ή σε πελάτες για τα ζώα συντροφιάς. Την ποσότητα των ΖΥΠ όμως που μένει, πρόσθεσε, τα κρεοπωλεία θα πρέπει να τα δίνουν στις εταιρίες αξιοποίησης με μικρή όμως αμοιβή.
